Eerbetoon aan mangroven op Internationale Dag van de Biodiversiteit 

Vandaag is het de Internationale Dag van de Biodiversiteit – een dag om na te denken over het belang van biodiversiteit voor de natuur en voor ons mensen. 

Biodiversiteit is een belangrijk onderwerp voor ASC – en onze standaarden helpen deze op verschillende manieren te beschermen. Onze Zalmstandaard, bijvoorbeeld, vereist dat kwekers zich richten op het bredere gebied waarin hun kwekerijen zich bevinden: ze moeten indien nodig samenwerken met andere kwekerijen om een Gebiedsgericht Beheerschema (in het Engels ABM, dat staat voor Area-Based Management) op te stellen. Dit om risico’s met betrekking tot parasieten en ziekteverwekkers, ziektebeheer, en zeevlooien te monitoren en te verminderen. Samenwerkingen zoals deze zijn essentieel om de biodiversiteit te beschermen. 

ASC-standaarden vereisen ook een verantwoorde inkoop van voer dat door kwekerijen wordt gebruikt. Dit betreft niet alleen vismeel of visolie van in het wild gevangen vis – die in het voer kunnen worden gebruikt, maar ook gewassen van het land – die eigenlijk het grootste deel uitmaken van het voer dat door de aquacultuurindustrie wordt gebruikt. Onze Feed Standard versterkt deze eisen nog verder door alle ingrediënten die meer dan 1% van het voer uitmaken, te dekken. Voeringrediënten kunnen palmolie, soja en rijst bevatten, en de ASC Feed Standard vereist dat gecertificeerde kwekerijen alleen gecertificeerd voer gebruiken – wat betekent dat al deze ingrediënten uit verantwoorde bronnen komen. Het duurzaam en verantwoord produceren van deze gewassen is een belangrijk onderdeel van het doel om de biodiversiteit te beschermen. 

De ASC Feed Standard omvat unieke vereisten voor zowel landbouw- als mariene ingrediënten.

Om de Dag van de Biodiversiteit dit jaar te vieren, willen we ons met name richten op één soort die een cruciale rol speelt in het creëren van ecosystemen die absoluut essentieel zijn voor de biodiversiteit, en daarnaast fascinerend zijn: mangroven. Mangroven komen vaak voor in gebieden waar garnalen worden gekweekt, en om die reden zijn er specifieke beschermingsvoorschriften in de ASC Garnaalstandaard die het kappen verbieden of in sommige gevallen herbeplanting vereisen. 

Waarom zijn mangroven zo indrukwekkend en zo belangrijk? Hier zijn een paar interessante feiten… 

Mangroven zijn taai 

Iedereen die heeft geprobeerd en gefaald om een kamerplant in leven te houden, weet dat sommige planten extreem gevoelig kunnen zijn voor hun omgeving. Niet mangroven: ze groeien waar veel bomen dat niet zouden doen. Ze groeien in kustwateren, wat betekent dat hun wortels omgeven zijn door zout water en modder met zeer weinig zuurstof. Verschillende soorten mangroven zijn aangepast aan verschillende omstandigheden, waarbij sommige niet alleen zeewater kunnen verdragen, maar ook water dat door verdamping tweemaal zo zout is geworden als zeewater. 

Mangrovewortels kunnen er vreemd uitzien, maar ze zijn zeer taai en spelen een vitale rol in het ecosysteem. Beeld: NPS

Mangroven zijn koolstofsponzen 

Mangroven zijn zeer effectief in het verwijderen van koolstof uit de atmosfeer, en een studie uit 2011 in Nature Geoscience ontdekte dat mangrovebossen tot vier keer meer koolstof verwijderen dan andere tropische bossen. Andere studies suggereren ook dat deze bossen een enorme hoeveelheid koolstof bevatten – die natuurlijk weer vrijkomt in de atmosfeer als de bossen worden gekapt. Dat is slechts een van de redenen waarom het zo belangrijk is om deze ecosystemen te beschermen en te herstellen. 

Mangroven beschermen de kustlijn 

Mangrovebossen creëren enorme wortelsystemen, en deze vertragen het getijwater dat elke dag in- en uitstroomt. Dit kan vooral belangrijk zijn tijdens stormvloeden en tsunami’s, aangezien de mangrovewortels helpen om de golfenergie te verspreiden. De wortels spelen ook dagelijks een belangrijke rol, omdat het vertraagde water meer sedimenten afzet terwijl het door de wortels stroomt, wat helpt om de kustlijn te onderhouden en op te bouwen. 

Het Sundarban mangrovebos is de thuisbasis van tijgers – maar helaas zijn ze bedreigd. Beeld: Soumyajit Nandy

Veel dieren noemen mangrovebossen hun thuis 

Misschien wel het belangrijkste als het gaat om biodiversiteit; de mangrovewortels creëren een omgeving waarin een grote verscheidenheid aan organismen gedijt, en de mangrovebladeren vormen de basis van een complex voedselweb. De wortels bieden onderdak aan algen, oesters en sponzen, terwijl garnalen, krabben en kreeften vaak in de modder van een mangrovebos te vinden zijn. Deze dieren worden op hun beurt bejaagd door grotere roofdieren zoals reigers, ijsvogels en apen. Dat is nog niet alles – in het Sundarbans mangrovebos in India en Bangladesh kun je zelfs Bengaalse tijgers vinden. Helaas worden deze grote katten bedreigd doordat hun habitat krimpt als gevolg van de stijgende zeespiegel – een sombere illustratie van hoe onderling verbonden milieuproblemen zijn. 

Die onderlinge verbondenheid betekent natuurlijk dat mangrovebossen slechts een klein onderdeel zijn van het wereldwijde biodiversiteitsplaatje, maar ze zijn desalniettemin van groot belang. Bij ASC worden onze standaarden ontwikkeld om zowel de milieu- als sociale impact van kwekerijen, waar ter wereld ze zich ook bevinden, holistisch te bekijken.  

Als je na het lezen van deze blog meer bewondering voor mangroven hebt, of gewoon om de biodiversiteit van de wereld geeft en wilt helpen, kan het moeilijk zijn om te weten waar te beginnen. Er is veel informatie op de website van de VN voor biologische diversiteit (in Engels) te vinden. Ook kun je, als je een verschil wilt maken, op zoek gaan naar het ASC-keurmerk en ASC-gecertificeerde kwekers belonen die hard werken om hun impact op de ecosystemen waarop we allemaal vertrouwen te minimaliseren.