Hoe kunnen we een verantwoord antibioticagebruik in de viskweek garanderen?

Maak je je zorgen over het gebruik van antibiotica in gekweekte vis? Bij ASC horen we deze zorg vaak en we begrijpen dat het invloed kan hebben op de kijk hoe jij denkt over gekweekte vis. We willen allemaal de beste keuzes maken voor de gezondheid en het dieet van ons gezin. Het voedsel dat we kopen, speelt daarbij een belangrijke rol.  

Om je te helpen een weloverwogen keuze te maken, is het belangrijk om te begrijpen hoe en waarom viskwekers antibiotica gebruiken. In deze blog duiken we in het antibioticagebruik in de aquacultuursector, de bijbehorende risico’s en hoe de ASC-standaarden zorgen voor een verantwoord antibioticagebruik en daarmee gemoedsrust voor visliefhebbers. 

Waarom wordt antibiotica gebruikt in de viskweek? 

Net als bij medicijnen voor mensen zijn antibiotica voor aquacultuur ontwikkeld om bacteriële infecties te voorkomen en te behandelen, met als doel het kweken van gezonde vissen. De belangrijkste voordelen van het gebruik van antibiotica: 

• Verbetering van de gezondheid en het welzijn: Als er tijdens het kweken een ziekte uitbreekt – wat zelfs in de meest zorgvuldig beheerde kwekerij kan gebeuren – kan deze zich snel kan verspreiden. 

In deze gevallen zijn antibiotica, wanneer zorgvuldig en zuinig gebruikt, een effectief hulpmiddel. Het monitoren van de gezondheid van de vis en het gebruik van antibiotica wanneer dat nodig is, kan resulteren in een lager aantal sterfgevallen als gevolg van ziekte en een betere algehele gezondheid en groei van de vispopulatie. Dit betekent uiteindelijk ook een betere kwaliteit van de vis.  

• Betrouwbare output: Een hoog niveau van ziekte gerelateerde vissterfte kan grote financiële gevolgen hebben op kwekerijen. Dit kan een grote impact hebben op de mensen (en hun families) die afhankelijk zijn van deze kwekerijen, en uiteindelijk op de consument. Het gebruik van antibiotica – vaak de meest praktische en effectieve optie – vermindert dit risico en helpt kwekerijen om hun gewenste productiecapaciteit te behouden en te voldoen aan de groeiende wereldwijde vraag naar vis, schaal- en schelpdieren.  

Wat zijn de zorgen in verband met het gebruik van antibiotica? 

Er ontstaan problemen wanneer kwekers willekeurig antibiotica gebruiken om ziekten bij hun vissen te voorkomen en de groei te bevorderen. Dit kan leiden tot een aantal problemen: 

• Ontwikkeling van antibioticaresistentie: Dit is net zo’n groot probleem bij vis als bij de mens. Antibioticaresistentie treedt op wanneer antibiotica te vaak worden gebruikt en de bacteriën die zij proberen te elimineren minder of helemaal niet meer beïnvloed worden door de aanwezigheid van het antibioticum. 

Daardoor kunnen ziektes niet of minder effectief behandeld worden. De half of volledig resistente bacterie kan zich dan verspreiden door de vispopulatie en overgaan naar andere soorten, waaronder ook mensen en planten. Omdat deze bacteriën niet langer reageren op de behandeling, wordt het moeilijk om de verspreiding ervan tegen te gaan en de door de bacterie veroorzaakte ziekte te genezen. 

• Antibioticaresiduen: Als vissen worden blootgesteld aan veel antibiotica, bestaat het risico dat sporen van de medicijnen in de vis achterblijven en na consumptie bij de consument terechtkomen, wat een potentieel risico voor de menselijke gezondheid oplevert. 

• Verstoring van het ecosysteem: Het gebruik van antibiotica kan de gemeenschappen van micro-organismen in de omgeving beïnvloeden. Als deze normaal gezien verantwoordelijk zijn voor de waterkwaliteit of de gezondheid van andere mariene organismen ondersteunen, kan hun onvermogen om deze taken uit te voeren ertoe leiden dat het evenwicht van het hele ecosysteem wordt verstoord. 

Hoe kan het ASC-keurmerk visliefhebbers geruststellen dat ze veilig van vis kunnen genieten? 

ASC wil visliefhebbers het vertrouwen geven dat ze een veilige en duurzame keuze maken als ze vis met ASC-keurmerk kopen. Wij geloven dat als we de risico’s van het gebruik van antibiotica in de aquacultuur willen vermijden of beperken, een consistente, verantwoordelijke aanpak van cruciaal belang is. 

De ASC-standaarden zijn erkend als de strengste ter wereld en de kwekerijen die ons keurmerk gebruiken moeten zich houden aan onze vereisten voor het gebruik van antibiotica. De belangrijkste regels voor ASC gecertificeerde kwekerijen zijn: 

• Geen preventief antibioticagebruik: Dit betekent dat kwekerijen alleen antibiotica mogen gebruiken als deze worden voorgeschreven door een dierenarts op basis van een diagnose. En als er medicatie wordt voorgeschreven, zijn er strikte regels rond de toediening ervan om ervoor te zorgen dat het op verantwoorde wijze gebeurt. Dit leidt tot een lager gebruik van antibiotica en dus een lager risico op antibioticaresistentie. Het verbod op preventief gebruik moedigt kwekers ook aan om proactief betere manieren te vinden om hun vissen gezond te houden en ziektes te voorkomen. 

• Het gebruik van bepaalde antibiotica is niet toegestaan: Specifieke antibiotica mogen nooit gebruikt worden op ASC-gecertificeerde kwekerijen omdat de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) deze zo belangrijk vindt voor de menselijke gezondheid dat we niet kunnen riskeren dat bacteriële resistentie zich ontwikkelt. 

• Soortspecifiek verbod op het gebruik van antibiotica: Voor bepaalde soorten, zoals garnalen, mogen kwekerijen helemaal geen antibiotica gebruiken en moeten zij alternatieve methoden vinden om ziekten te voorkomen en te behandelen. 

• Gezondheidsplanning: Kwekerijen moeten een gezondheidsplan voor hun dieren opstellen en zorg dragen voor de bescherming van de biodiversiteit onder de kwekerij, een goede waterkwaliteit en een hoog welzijnsniveau voor de vissen in alle levensstadia. Deze holistische aanpak maakt kwekerijen bewuster van de impact op het milieu en minder afhankelijk van preventief of reactief gebruik van antibiotica. 

Door zich te houden aan de ASC-standaarden dragen kwekerijen actief bij aan het verminderen van het risico dat onverantwoord antibioticagebruik met zich meebrengt voor het milieu en de volksgezondheid. Zij laten ook aan andere kwekerijen zien wat er mogelijk is en we hopen dat dit meer kwekerijen zal aanmoedigen om deze hoge standaarden over te nemen. 

Wil je er zeker van zijn dat de vis en zeevruchten op jouw bord op een verantwoorde en duurzame manier zijn gekweekt, let dan bij de aankoop op het groenblauwe ASC-keurmerk. Voor meer interessante feiten rondom verantwoorde viskweek en eenvoudige manieren om heerlijk van vis te genieten, volg ons op Instagram.